گذری بر موزه آبگینه

در شماره 3 ذوزنقه می‌خوانیم: گذری بر موزه آبگینه

هنگام ورود با پیشینه‌ای از این عمارت روبه‌رو خواهید شد که به این شرح است:

«موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران در اواخر سده سیزدهم شمسی به دستور احمد قوام (قوام‌السلطنه) و به منظور استفاده شخصی او ساخته شده است. این ساختمان در باغی به وسعت بالغ بر 7000 مترمربع با زیر بنای 1060 مترمربع قرار دارد که با طرح هشت گوش و ستون‌های کاذب در قسمت ورودی ساخته شده است.»

ساختمان دارای دو طبقه و یک زیر زمین است و طبقه همکف از طریق یک پلکان چوبی دو طرفه به سبک معماری روسی ساخته شده، و به طبقه بالا راه دارد. سرسرای موزه که پیش از استقرار سفارت مصر در این محل به شکل گنبد ساخته شده بود، در این دوران به سفارت مسطح درآمد، طبقه زیرزمین نیز که محل کتابخانه موزه است، بیشتر شکل سنتی ایران داشت، سبک معماری این بنا مانند بسیاری از ساختمان‌های دوره قاجار تلفیقی از معماری سنتی ایران و معماری سده نوزدهم اروپا است و عمارت اصلی موزه نیز زیر نظر شخص قوام‌السطنه و طبق طرح مهندس اروپایی بنا شد.

تزیینات ساختمان موزه شامل آجرکاری‌های نمای بیرونی، گچ‌بری‌ها، آیینه‌کاری‌ها و منبت‌کاری‌های نمای داخلی است. این ساختمان با ساختمان فرعی مجاورش تا حدود سال 1332 محل سکونت و دفتر کار قوام‌السلطنه بود، بعد از آن به مدت 7 سال به سفارت مصر واگذار شد. در سال 1355 به دفتر سابق فرح فروخته شد و از آن پس کاربری خود را به صورت موزه تغییر داد.

در فاصله زمانی 1355 تا 1357 در قسمت‌های شمالی و جنوبی ساختمان اصلی بناهایی ساخته‌اند و آن را فرهنگسرا نامیده‌اند، سه گروه از مهندسان ایرانی، اتریشی و آلمانی این محوطه را به مجموعه‌ای فرهنگی، شامل موزه، کتابخانه و کلاس‌های آموزشی و… تبدیل کردند.

هم اکنون این موضوع با عنوان موزه «آبگینه و سفالینه‌های ایران» سیر تحول و تکامل سه مجموعه از آثار را عرضه می‌دارد که شامل سفال، شیشه و بلور بوده و نمایشگاه‌هایی را در مناسب‌های مختلف با موضوعات متفاوت و مرتبط با موزه برپا می‌دارد.»

بعد از خواندن این پیشینه وارد حیاط موزه که می‌شوید معماری زیبای عمارت توجه شما را به خود جلب می‌کند. همچنین حوضی بزرگ که در وسط حیاط قرار گرفته و درخت‌های سر به فلک کشیده، زیبایی محیط را دو چندان کرده است. همان‌طور که در پیشنیه آن نوشته شده؛ عمارت به شکل هشت ضلعی و دارای آجرکاری چشم‌نواز است و از معماری ایرانی و اروپایی به صورت تلفیقی استفاده شده است. بعد از طی کردن چند پله وارد عمارت شده و مبهوت آن همه شکوه خواهید شد. در همان بدو ورود وسایل آبگینه‌سازی را مشاهده خواهید کرد. بعد وارد تالارهای تو در توی می‌شوید که به سبک خانه‌های قدیمی ایرانی با ویترین‌های مدرن فضای ویژه‌ای به آن بخشیده که در هیچ موزه‌ای نخواهید دید و قطعا محو آن همه زیبایی خواهید شد. در هر تالار ظرف‌های شیشه‌ای، بلوری و سفال‌های رسی و سرامیکی (نقش و نگار زیبا بر آنها حک شده) که متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی است، به نمایش گذاشته شده‌ و هر کدام از آنها براساس تاریخچه‌شان، در بخش‌های مختلف موزه نگهداری می‌شوند. بهتر است بدانید که آثار موجود در موزه آبگینه از زمان قبل از میلاد گرفته تا آثار هنری معاصر را شامل می‌شود.

همچنین آیینه‌کاری، گچ‌بری و منبت‌کاری روی درها توجه هر ببینده‌ای را جلب می‌کند و با کمی تأمل می‌توان گذر تاریخ را در این خانه مرور که و آن همه شکوه و جلال را برای لحظه‌ای در ذهن تداعی کرد.

این موزه همه روزه در نیمه اول سال از ساعت ۹ تا 19 و در نیمه دوم سال از 8 تا 17 باز است و هزینه بازدید ۲۵۰۰ تومان است. برای بازدید از این عمارت تاریخی حدود 2 ساعت زمان نیاز دارید و بازدید از این مکان تاریخی را به شما خوانندگان گرامی که به آثار تاریخی و هنری سفالی و شیشه‌ای علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌کنیم.

نویسنده: طاهره میرصفی